maandag 18 oktober 2010

Ongelijke inkomensverdeling ondermijnt de samenleving



Eenzijdige focus op bezuinigingen, beperking van migratie/asiel en de overlevering aan hardliner Wilders komen de samenleving duur te staan.

by Frank van Empel

Amerika staat te boek als land van de onbegrensde mogelijkheden en schoolvoorbeeld van vrije marktwerking. In deze winner-takes-all economie geldt de wet van de jungle. Dat blijkt glashelder uit de cijfers. Van het totale verdiende inkomen in de VS ging in 1976 8,9% naar de fat cats: de top 1% van de inkomenspiramide. Dertig jaar later (2007) is dat opgelopen tot 23,5%. Stegen de inkomens in de eerste dertig jaar na de Tweede Wereldoorlog over de hele linie nog met 3% per jaar, de afgelopen dertig jaar (1976-2007) daalden de gemiddelde, voor prijsstijging gecorrigeerde uurlonen in de VS met meer dan 7%.

Private verarming en publieke ellende gaan samen, zo blijkt. Daar is een verklaring voor: er komt over de hele linie veel minder inkomstenbelasting binnen. De top 1% compenseert dit verlies aan inkomsten niet. De fat cats huren dure belastingadviseurs in om geen of zo weinig mogelijk belasting te betalen.

De effecten van de ongelijke inkomensverdeling zijn desastreus. Beschikten de VS in de periode 1945-1975 nog over een levendige, optimistische middenklasse en een goed onderhouden infrastructuur (wegen en bruggen), in 2007 is het beeld diametraal tegenovergesteld. De entropie heeft flink huis gehouden. Afbrokkelende wegen, gammele bruggen, onberekenbare spoorwegen, slecht onderhouden dammen, lange woon-werk afstanden, een toenemend aantal echtscheidingen en faillissementen geven de aanblik van een natie in verval.

De conclusie ligt voor de hand. De inkomenskloof tussen de top 1% en de overige 99% moet worden gedicht. Recent onderzoek van onder meer hoogleraar economie (Cornell University) Robert H. Frank en diens collega, de Britse epidemioloog Richard Wilkinson, toont de vernietigende werking van grote inkomensverschillen aan. Wilkinson, in een interview over zijn boek The Spirit Level: ‘Hoe groter de inkomensverschillen in een samenleving, hoe meer moorden er gebeuren, hoe meer mentale ziektes er zijn - vetzucht, kindersterfte, tienerzwangerschappen – hoe minder lang mensen er gemiddeld leven, hoe lager de sociale mobiliteit. Dat blijkt zowel uit vergelijkingen tussen rijke landen als uit vergelijkingen van de vijftig Amerikaanse staten.’ Niet alleen de armen, maar iedereen is in een ongelijke samenleving slechter af. Ook - of vooral – de superrijken. Zij leven in angst.

Angst dat hun kinderen worden gekidnapt, hun bezittingen worden beschadigd, hun vrienden afhaken, et cetera. De vernietigende kracht van een ongelijke inkomensverdeling is in belangrijke mate psychologisch van aard. Wilkinson: ‘Ongelijkheid schept afstand. (...) In samenlevingen met een meer gelijke inkomensverdeling vertrouwen mensen elkaar meer. Het verenigingsleven is er rijker. De angst om niet te voldoen is er kleiner.’

Nederland deed het tot voor kort een stuk beter dan de VS en het Verenigd Koninkrijk, mede dank onze handelsgeest, onze open economie en de daarmee gepaard gaande tolerantie ten opzichte van vreemdelingen. Nederlanders verzetten zich van nature tegen al te dominante leiders. We zijn desnoods zelfs bereid om ons daarvoor te verenigen. Wilkonson heeft hier een naam voor: de strategie van de antidominantie. Deze strategie leidde in elk geval tot een veel gelijkmatiger inkomensverdeling.

Een eeuw geleden ging ruim de helft van het persoonlijke inkomen naar de 10% meest verdienenden. Rond de eeuwwisseling was dat aandeel bijna gehalveerd tot 28%. Het aandeel van de top 10% neemt lineair af tot het midden van de jaren zeventig (het kabinet Den Uyl), om daarna te stabiliseren. De vraag is nu wat voor effect het minderheidskabinet Rutte (52 van de 150 Kamerzetels) op de samenleving heeft. De nogal eenzijdige focus op bezuinigingen en beperking van migratie/asiel, de overlevering aan hardliner Wilders van de PVV in ruil voor gedoogsteun, de hieruit voort vloeiende gistingsprocessen in CDA en VVD, komen de cohesie – en daarmee het succes - van de samenleving niet ten goede.
Copyright: nonfiXe.nl

###

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Volgers

Over mij

Mijn foto
Op 11 april 2015 kwam 'Parkinson Hotel' uit. Een uitgave waarin Franky de dialoog aan gaat met Parkie. Zie: http://www.studiononfixe.nl/parkinson-hotel/ Deze blog is een aanvulling hierop. Doel is o.a. de bekendheid met de ziekte te vergroten, ook voor hen die net als ik een ongenode gemene gast herbergen en hun partners. Ik hoop mensen met de ziekte van Parkinson te inspireren om niet bij de pakken neer te zitten. Sinds de diagnose Parkinson’s Disease, voorjaar 2004, strijd ik tegen de ziekte, tegen toenemende medicatie en de bijwerkingen van pillen. Ooit zei een collega dat ik 'sneller typte dan God kon lezen'. Ik was politiek en economisch redacteur van o.a. NRC, Elsevier en Haagse Post (in omgekeerde volgorde). De ziekte van Parkinson staat bekend om haar progressiviteit, de symptomen worden met de tijd erger. Mijn verzet bestond en bestaat uit het trainen van hersenen en lichaam. Ik promoveerde in 2012, voetbal iedere zondag, doe aan Nordic Walking en andere sporten. Ik speel gitaar. En bovenal, ik blijf schrijven. Allemaal dingen die ik graag doe. Op 24 april 2015 onderga ik een 'deep brain stimulation' en schakel ik naar hogere frequenties van levensgenot.